2409 De sociale basis financieel bezien

Op maandag 23 september 2024 zijn we op uitnodiging van Annemieke Verstraten in wijkcentrum De Haard in Oss. Sandra Hofman, hoofd vastgoed heet ons welkom en na een kennismakings rondje duiken we de inhoud in.

Voorzieningen onder druk

Vandaag gaan we het hebben over de exploitatie van voorzieningen die door kostenstijging, het ravijnjaar en de vergrijzing zwaar onder druk staat. Oss heeft een bijzondere aanpak waar we graag meer van willen weten. Annemieke, Jacco en Marjon vertellen daarover.

In essentie komt het erop neer dat ze in Oss in een proeftuin de individuele geïndiceerde zorgbudgetten op wijkniveau hebben gebundeld. Het budget per wijk wordt onder 15 voorgeselecteerde organisaties verdeeld. Zij moeten ervoor zorgen dat binnen dit budget de meest optimale zorg wordt verleend, ook preventief.

Zorgkosten in de hand

Op deze wijze probeert Oss de groeiende zorgkosten niet uit de hand te laten lopen. In plaats van individuele diensten die met autootjes de wijk in en uit rijden wordt er collectieve zorg verleend. Het was niet eenvoudig dit in te regelen, mensen hebben zo hun vaste contacten, maar het draait nu zo. Uit de evaluatie moet blijken of het werkt. Het concept kan worden uitgebreid met bijvoorbeeld toeleiding naar werk of andere maatschappelijke diensten waarbij het handig is als je de wijk en bewoners kent.

Het wijkcentrum fungeert als uitvalsbasis voor deze dienstverleners. Zorg- en welzijn wordt collectief aangeboden. Hier vinden veel activiteiten plaats voor diverse doelgroepen Het wijkcentrum fungeert als voorliggende voorziening waardoor er minder individuele WMO indicaties nodig zijn. Vanuit de proeftuin is er een exploitiebijdrage voor gebruik van de ruimten en gratis koffie aan het wijkcentrum. Het wijkcentrum heeft inzicht in het gebruik van ruimten en horeca van alle proeftuingebruikers.

Gratis (gesubsidieerde) ruimte

Die diensten kunnen thuis worden geleverd, maar het kan ook in een groepje in bijvoorbeeld een dorps- of wijkhuis. Ook hier is de opzet in Oss bijzonder. In ieder dorp of wijk staat een dorps- of wijkhuis, dat door een stichting wordt geëxploiteerd. Die stichtingen betalen, net als scholen, geen huur. De huur is gelijk aan de subsidie voor exploitatiebijdrage. De stichting is verantwoordelijk voor de gebruikers exploitatie en kan de ruimte gebruiken voor dorps- en wijkactiviteiten of verhuren. De gemeente zorgt ervoor dat de stichtingen in netwerkverband van elkaar leren en brengt ook nieuwe dingen in. Mooi voorbeeld is Onder d’n Plag en laat daar nu net een minister rondlopen.

Allerlei aanhaakpunten

Met elkaar gaan we op zoek naar aanhaakpunten om de lokale voorzieningen ook in tijden van financiële krapte samen met bewoners overeind te houden.

duidelijke wijkvisie en voorzieningenplan
beter aansluiten bij de vraag en dit in ruimte borgen (referenties, normen)
voorzieningen die door hun schaal en vorm goed door vrijwilligers geëxploiteerd kunnen worden, eventueel compartimenteren)
voorziening aanpassen aansluitend bij behoefte van de buurt (tegenwoordig vaak samen eten = keuken toevoegen)
beter benutten van ruimte stimuleren een sociaal of initiatievenmakelaar (die ze ook in een wijkhuis laat landen) of een lokaal makelpunt.
onderlinge uitwisseling organisaties ondersteunen zoals in Oss.
beschikbaar stellen van ruimte als social return zoals in Utrecht

Ondertussen krijgen we veel informatie en worden afspraken gemaakt over nog na te zenden informatie. Ook wordt er gesproken over een filmpje, dat geen filmpje hoeft te zijn, maar wellicht voorbeelden kan laten zien hoe ik het ravijnjaar toch het voorzieningenniveau hoog kan worden gehouden. Vraag is ook wat de VNG op dit punt onderneemt. Bouwstenen zal deze vraag naar hen doorzetten.

Wat volgt?

Tijdens de Maatschappelijk Vastgoeddag sessies over meervoudig te gebruiken publieke plekken, duurzame sportaccommodaties en het beter benutten van ruimte. Graag tot ziens op 28 november 2024. Je kunt je hier aanmelden.