Er zit geen lijn in de wijze waarop maatschappelijk vastgoed wordt gestuurd. Veel hangt af van wettelijke regels, persoonlijke keuzes en ad hoc beslissingen. Dat is de conclusie van 12 experts die vanuit verschillende rollen en organisaties actief zijn in het maatschappelijk vastgoed. Ze werken bij gemeenten, een veiligheidregio of adviesbureau's. Johan Smit van Helix Advies en Geert-Jan van de Brand van Stichting W/E Adviseurs verzorgen een presentatie.
Min of meer toevallig
Aan tafel zit ook Henk Oosterveld, informatiemanager bij de gemeente Groningen: "Wij werken aan een digitale samenleving waarin meldingen en reserveringen van het vastgoed van de gemeente Groningen online worden geregeld." Dat onderwerp staat bij veel gemeenten op de agenda, maar in het maatschappelijk vastgoed wordt daar vaak niet bewust op gestuurd. Henk zoekt naar meer aangrijpingspunten voor vastgoedsturing zodat hij zijn rol als informatiemanager goed kan invullen.
Meer nodig dan onderhoud
Zijn tafelgenoten schetsen een beeld hoe het in de praktijk vaak gaat. Panden worden tot op zekere hoogte onderhouden. Een wethouder roept: "We moeten iets met brandveiligheid (of asbest)." Er wordt onderzoek gedaan. Daar komt uit dat er veel moet gebeuren en het veel kost. Dan maar iets minder. Vervolgens gaat men over tot de orde van de dag. Ondertussen ligt er allerlei beleid over en voor de vastgoedportefeuille van de toekomst die om mee sturing vraagt.
Op duurzaamheid beperkt
Van alle duurzaamheidsthema’s wordt vooral gestuurd op energie; op labels, CO2, zonnepanelen of gasloos. Niet op het beperken van het energiegebruik. Ook het sturen op de doelen voor klimaat en circulariteit staat nog in de kinderschoenen. Qua gezondheid is er aandacht voor de luchtkwaliteit, geluid en temperatuur, maar niet voor beweging. De aandacht gaat vooral uit naar de panden en niet naar de locatie en het gebruik van de gebouwen. Zo zijn er diverse maatschappelijke doelen die niet of nauwelijks naar ruimte wordt vertaald.
Proactiever met wat we voor ogen hebben
Voor doelmatig vastgoedmanagement is sturen op waarden een absolute noodzaak, vinden betrokkenen. Dan wordt helder waar je samen aan werkt en wat van een ieder wordt verwacht. Ook wordt de waan van de dag minder prangend. Eerste stap om daar te komen is goed inzicht in je portefeuille. Daarbij kunnen portefeuille- en asset managers meer durf tonen en proactiever optreden.
Zaak voor bestuur en beleid
De afweging tussen verschillende waarden is wellicht meer een zaak voor de beleidsafdeling of bestuurders. Maar door hen vanuit vastgoed heldere keuzes voor te leggen, kan een besluit worden voorbereid. Dat schept duidelijkheid en brengt ons dichter bij het vastgoed dat we voor de toekomst voor ogen hebben.
Waarop te sturen
Er zijn diverse tools en instrumenten die bij waardesturing als handvat kunnen worden gebruikt. Denk aan:
- de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties die door de DGBC en door Ifmec naar facilitymanagement zijn vertaald
- de duurzaamheidsindex van gemeenten
- het waardenwiel dat in Bouwstenenverband is ontwikkeld
- de NEN 8026, met een methode voor assetmanagers om inzichtelijk te maken hoe een pand op verschillende waarden scoort
- GPR-gebouw, die leidt tot een rapportcijfer voor gebouwen op basis van een afgewogen resultaat van verschillende waarden
- het normenboek voor woningen waar we inspiratie uit kunnen putten.
De waarden aspecten van een aantal tools zijn door Bouwstenen op een rijtje gezet. Ze geven een beeld waarop je kunt sturen en welke waarden in de praktijk nog aandacht vragen.
Meedoen?Dat kan. Het onderwerp komt terug in diverse netwerkbijeenkomsten en ontwikkelactiviteiten waaronder:
|
 |
Meer informatie
Dit bericht is gebaseerd op een Bouwstenen-bijeenkomst over Waardesturing d.d. 16 februari 2023
- Impressie van de bijeenkomst
- Bekijk het Waardewiel van Bouwstenen (2022)
- Presentatie Johan Smit (februari 2023)
- Presentatie Geert-Jan van den Brand (februari 2023)
- Overzicht Waardesturing (Bouwstenen)
- KiB normenboek als onderdeel van RGS
- Artikel: Facility Management en SDG's (Duurzaam-ondernemen, oktober 2021)
