Het is belangrijk om in nieuwe woongebieden te zorgen voor voldoende maatschappelijke voorzieningen zoals scholen, kinderopvang, wijkcentra, huisartsenposten, sportaccommodaties en broedplaatsen. Die zijn net als wegen, parken en pleinen een belangrijke voorwaarde voor een gezonde en leefbare wijk.
Andere benadering
Toch gaan we in gebiedsontwikkeling anders met openbare ruimte om dan met maatschappelijk vastgoed. Zo komt het regelmatig voor dat er pas ergens halfweg een gebiedsontwikkeling aan ruimte voor het maatschappelijk programma wordt gedacht. Dan moet er opnieuw met de ontwikkelaar worden onderhandeld. Er zijn gemeenten zoals Amsterdam en Utrecht waar ze, om dit te voorkomen referentienormen voor het maatschappelijk programma hebben opgesteld die al aan het begin van het proces op tafel komen. Dat helpt. Maar dan nog blijft de financiering een lastige kwestie.
Sectoraal geprogrammeerd
Die financiering moet voor een belangrijk deel van de gemeentelijke beleidsafdelingen komen. Die zijn vaak sectoraal georganiseerd. X m2 voor scholen, Y voor welzijn en Z voor sport. Die sectorale indeling spoort niet met de dynamiek in een wijk en voorziet ook niet in de maatschappelijke behoeften. In het begin wonen er bijvoorbeeld veel kinderen en is er behoefte aan ruimte voor onderwijs en opvang. Als de buurt vergrijst is er meer behoefte aan ruimte voor zorg. Net zoals de woningen met haar bewoners mee kan groeien, kan de gewenste invulling van het maatschappelijk vastgoed veranderen in tijd.
Een plek voor iedereen
Hoe daar slim mee om te gaan? Een stad als Zwolle moet de komende 15 jaar met 10% groeien. Om voldoende voorzieningen te realiseren en het ook nog betaalbaar te houden werkt Zwolle aan een andere benadering van het maatschappelijk vastgoed; van iedereen een eigen plek, naar een plek voor iedereen. Daarbij wordt intensief gekeken naar de behoeften van de mensen in de wijk. Heide Mensink, van Zwolle lichtte de aanpak toe tijdens een bijeenkomst van Platform 31 over stedelijke transformatie.
Openbare ruimte maar dan met een dak
Zou het niet handig zijn het maatschappelijk vastgoed te zien als overdekte openbare ruimte, opperde Ingrid de Moel van Bouwstenen tijdens dezelfde bijeenkomst. Net zoals er op een plein van alles kan worden georganiseerd, kan in het maatschappelijk vastgoed ook van alles worden georganiseerd. Het gaat bij maatschappelijk vastgoed net als bij pleinen om ruimte met een publieke functie. De plek en de zeggenschap door de gemeenten (lees gemeenschap) is dan beter geregeld en hebben, net als het vastgoed zelf, een meer structureel karakter. Het programma in het gebouw kan wisselen al naar gelang de behoefte in een wijk, de wettelijke taken van een gemeente en de wens van de politiek. Wellicht iets om over na te denken.
Meedoen?Dat kan. U kunt via onderstaande reactieknop op deze gedachte reageren. Voor meer dan een reactie is het leuk als u aansluit, bijvoorbeeld bij het netwerk: Of denk over deze optie mee in het kader van het Deltaplan Scholen.
|
Image
 |
Meer informatie
Dit bericht is gebaseerd op de bijdrage van Bouwstenen en de gemeente Zwolle aan de bijeenkomst van Platform 31 over de Stedelijke transformatie.
- Verslag bijeenkomst Platform31 d.d. 16 februari 2023
- Presentatie Ingrid de Moel (Bouwstenen)
- Presentatie Heidi Mensink (gemeente Zwolle)
- Voorzieningen voor iedereen (Bouwstenen, februari 2022)
