In het onderzoek dat de Minister van OCW op 7 maart 2024 naar de Tweede Kamer stuurde, stelde onderzoeksbureau AEF voor meer wettelijke eisen te stellen aan de kwaliteit van de schoolgebouwen in het basis- en voortgezet onderwijs.
Niet meer van deze tijd
De eisen die nu worden gesteld, zijn vooral bouwregels die vallen onder de verantwoordelijkheid van het Ministerie van BZK. Omdat de eisen voor oude gebouwen lager zijn dan die voor nieuwe, zijn er in de praktijk grote kwaliteitsverschillen tussen scholen. De bestaande scholen voldoen niet meer aan wat we tegenwoordig van scholen verwachten (wat we “normaal” vinden), zo is in het rapport te lezen.
Bouwregels helder
Volgens de onderzoekers zijn de bouwregels op zich wel helder. De onduidelijkheid wordt niet veroorzaakt door de regels, maar door allerlei wensen en beleidsdoelen rond bijvoorbeeld de luchtkwaliteit (Frisse Scholen, klasse 1,2 of 3) en energie- en klimaatdoelen (BENG of ENG), concluderen de onderzoekers. Daarom adviseren ze de minister zelf wetten op te stellen waarin de kwaliteit van scholen wordt vastgelegd.
Gemiste kans
In het onderzoek wordt één conflicterende regel gevonden (gladde en stroeve vloer) en slechts een paar regels die vanuit het Ministerie van OCW zijn gesteld. Die zijn gericht op de veiligheidsregels van klimtoestellen en een zorgplicht voor de toegankelijkheid van het gebouw voor de leerling. Het onderzoek gaat niet in op de onduidelijkheden rond de ruimtenormen (oppervlak per kind) of de maximale omvang van scholen (geen regels voor); ook niet in het advies. Wat ons betreft een gemiste kans.
Snellere oplossing
Ook jammer is, dat het advies zich beperkt tot meer nieuwe regels vanuit OCW. Zoiets kost veel tijd en je kunt je afvragen wat het feitelijk oplevert. Het werkt sneller om de gewenste luchtkwaliteit en klimaatdoelen vanaf nu als uitgangspunt te nemen voor de bekostiging (als “normaal” te beschouwt) en de bekostiging voor "een gemiddelde school" daarop aan te passen, zoals de wet dat voorschrijft. Zie in dit kader ook de brief van Bouwstenen aan de informateurs.
Perverse prikkels
Met een simpel en helder kwaliteitskader en passende bekostiging kunnen gemeenten en scholen vanaf dag één aan de slag met het vernieuwen van de scholen. Een dergelijke beleidslijn helpt ook de perverse prikkels uit het systeem te halen die nu leiden tot onnodige discussies (wie wat moet betalen), oneigenlijke concurrentie tussen scholen (iedereen wil nieuwbouw omdat veel scholen uit de tijd zijn) en niet circulaire oplossingen (nieuwbouw in plaats van renovatie). We gaan daarover graag met het Ministerie in gesprek.
Meedoen? Dat kanZoek samen met ons de samenwerking met elkaar en het Rijk vanuit een onafhankelijke, zelfstandige en niet institutionele positie. Word partner van Bouwstenen. |
Image
 |
Meer informatie
- Brief: Aan de Tweede Kamer over de kwaliteit van onderwijshuisvesting (Minister OCW, maart 2024)
- Bericht: Onderzoek eisen aan onderwijshuisvesting naar Kamer (PO Raad, 12 maart 2024)
- Brief: Aan de informateurs over onderwijshuisvesting (Bouwstenen, maart 2024)
- Ontwikkelwerk: Deltaplan scholen
- Onderzoek kwaliteitskader schoolpleinen in de praktijk (Pointer, maart 2024)
