Binnenkort spreekt de Tweede Kamer over krimp. Op tafel ligt een doordachte notitie over de vraag hoe slim om te gaan met voorzieningen rond onderwijs, zorg en erfgoed en zo desinvestering te voorkomen.
De notitie is afkomstig van het Kennis- en Expertisecentrum Bevolkingsdaling met Beleid (februari 2015). Auke ten Hoeve van het Expertisecentrum: “We kunnen doormodderen en de krimp afwachten, met als gevolg dat we een dubbel groot probleem en hoge kosten hebben. Óf we kunnen er op anticiperen en er nu al slim op inspelen met een integrale krimpaanpak. Doormodderen staat vernieuwing in de weg.”
Vaart in onderwijsvernieuwing
Met de krimp in het onderwijs ontstaat de noodzaak nieuwe ontwikkelingen in hogere versnelling te brengen, staat te lezen in de notitie. Daarbij wordt gepleit voor een landelijk aanjaagteam, want de krimp in het onderwijs is een landelijk probleem. En na de krimp in het primair onderwijs komt ook het voortgezet onderwijs aan bod. Wat we volgens de notitie nu al kunnen doen:
- Gemeenten kunnen meer inzicht geven in hun financiële reserves en overmaat in onderwijshuisvesting.
- Scholen mogen opener zijn over het aantal leerlingen en hun prestaties. De lokale gemeenschappen kunnen dan zelf zien en bepalen wanneer de ondergrens is bereikt.
Meer ICT en verticale samenwerking
Door de verbeterde mobiliteit en mogelijkheden voor afstandsonderwijs kunnen studenten langer in hun sub-regio blijven wonen. Hun kennis en inzet blijft in de lokale gemeenschap beschikbaar, ook voor mantelzorg. Het onderwijs zou vooral in ICT moeten investeren. De omvang van het onderwijsvastgoed kan daarmee worden teruggebracht. Ten Hoeve: “We moeten voorkomen dat onderwijsgeld in de overmaat aan huisvesting en vaste lasten gaat zitten.”
Verder wordt in de notitie benadrukt dat horizontale samenwerking niet het antwoord is op de krimp. Door grote bovenregionale onderwijsinstellingen te realiseren, wordt de reisafstand voor leerlingen alleen maar groter. Leerlingen haken hierdoor sneller af. In het adviesrapport pleit men daarom voor verticale samenwerking.
Afbouwen zorgstructuur en tijdelijk gebruik slechte woningen
Zorgstructuren die niet meer van deze tijd zijn, kunnen, om kosten te besparen, beter versneld worden afgebouwd. Woningen die energetisch slecht zijn, kunnen nog even worden gebruikt voor de piek in de babyboomgeneratie, maar daar moet niet te veel meer in worden geïnvesteerd.
Leegstand goed voor (tijdelijk) wonen
Erfgoed dat we willen bewaren kan goed voor permanent wonen worden ingezet en kantoren voor de tijdelijke woonbehoeften. Belangrijke voorwaarden hiervoor:
- Scherp hebben welk erfgoed we willen bewaren. Een al te grote erfgoedlijst is niet houdbaar. Bestaande lijsten vragen om heroverweging; landelijk en lokaal.
- Tegelijk moeten (elders) woningen uit de markt worden gehaald. Anders gaat het plan niet lukken.
Meer informatie
- Lees hier de gehele notitie van het Kennis- en Expertisecentrum Bevolkingsdaling met Beleid (februari 2015)
- Informatiepagina over Krimp
Reactie toevoegen