Ondergrondse thermische energieopslag

Ondergrondse thermische energieopslagen, of in het Engels underground thermal energy storages (UTES), slaan op warme dagen het overschot aan warmte ondergronds op. Deze is vervolgens op koude dagen beschikbaar. Vaak wordt de warmte opgeslagen in grote hoeveelheden water.

Erkende maatregel
De implementatie van ondergrondse systemen voor thermische energieopslag is (nog) geen officieel erkende maatregel in het kader van de Omgevingsregeling. Wel steunen subsidies en regelingen, zoals de SDE++ (Stimulering Duurzame Energietransitie) en de ISDE (Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing) de maatregel.

Verwacht resultaat

De opslagsystemen maken het mogelijk om een grote hoeveelheid energie voor een lange periode op te slaan. De systemen zijn hiermee een instrument tegen netcongestie. Dit ‘unique selling point' heeft ook een keerzijde. Wanneer de ondergrondse opslag te klein is, kan er een relatief hoog percentage van de opgeslagen energie verloren gaan. Toch laat onderzoek zien dat de systemen op lange termijn zeer rendabel kunnen zijn.

Praktijkervaring 

Nieuwbouw

Een nieuw hotel bij sauna resort 'Thermen Berendonck' in Wichen (2023). Dankzij een ondergrondse warmteopslag kunnen de 103 hotelkamers, 30 suites en 2 restaurants worden verwarmd op financieel aantrekkelijke momenten. Op overige momenten wordt er passief verwarmd vanuit de opslag. 

Renovatie

De Sportcampus in Leidsche Rijn is het eerste grote bestaande gebouw in Utrecht dat volledig aardgasvrij en energieneutraal is gemaakt, zonder dat het stroomnet overbelast kan raken. Dit is mogelijk door het ondergrondse systeem dat in 2021 werd geïnstalleerd. 

Meer informatie

• Bericht: Warm de winter door (Bouwstenen, 2024)
• Webpagina: Underground Thermal Energy Storage (ScienceDirect, 2024)
• Bericht: Opslag Thermen Berendonck (HoCoSto, 2024)
• Routekaart: Roadmap for flexible energy systems with underground thermal energy storage towards 2050 (HeatStore, 2021)
• Whitepaper: Ondergrondse energieopslag noodzakelijk voor toekomstig energiesysteem (Ebn & TNO, 2021)
• Onderzoek: Underground Thermal Energy Storage (UTES) – State of the Art, Example Cases and Lessons Learned (A. Kallesøe et all., 2019)