De Tweede Kamer buigt zich over de lumpsum financiering voor PO-en VO-onderwijs. Een internetconsultatie leverde opmerkelijke resultaten op.
Scholen krijgen van de rijksoverheid een vergoeding voor personele kosten (leraren) en materiële kosten (instandhouding gebouw, inrichting, leermiddelen).
Belangenafweging
Uit de internetconsultatie blijkt dat bestuurders uit het onderwijs vooral beleidsvrijheid willen en zo min mogelijk gelabeld geld. Leraren daarentegen willen dat het geld juist wel gelabeld wordt, omdat dat volgens hen "de meeste garantie biedt dat het geld ook daadwerkelijk naar het onderwijs gaat". Dit resultaat zegt ook iets over de relaties binnen het onderwijs en hoe tegen huisvesting wordt aangekeken.
Meer uitleg over besteding
Een mogelijke oplossing is te vinden in een ander resultaat uit de consultatie. Zowel bestuurders, als leraren en belangenorganisaties vinden dat meer verantwoording over de uitgaven in het onderwijs op zijn plaats is. Een gesprek over kosten en keuzes in relatie tot de resultaten biedt mogelijk een goede kans op een oplossing.
Alternatieven
In haar vraag reikte de Tweede Kamer zelf al vijf oplossingsrichtingen aan voor de financieringssystematiek:
- Schotten of oormerken. Zo kan er bijvoorbeeld een onderverdeling worden aangebracht tussen gebouwen en salariskosten binnen de lumpsum.
- Vaker gebruikmaken van doelsubsidies. Scholen krijgen dan subsidie om een specifiek doel te bereiken, waarover zij zich dan expliciet moeten verantwoorden.
- Geen verandering in bekostigingswijze, wel meer openbare informatie. Met meer openbare informatie kunnen bijvoorbeeld de prestatiegegevens en uitgaven van scholen beter worden vergeleken.
- Informatie-uitvraag waarbij gedifferentieerd wordt naar capaciteit van degene die de informatie moet leveren. In dat geval wordt specifiek informatie uitgevraagd bij scholen, waarbij de administratieve lasten minder zijn voor kleine scholen (informatie-uitvraag is proportioneel aan de capaciteit van de school).
- Vaker gebruikmaken van resultaatafhankelijke bekostiging. In dat geval wordt het geld alleen uitgekeerd als aantoonbaar een bepaald doel is behaald. Dit is al gebruikelijk in het mbo en in het hoger onderwijs wordt hiermee geëxperimenteerd.
Adviezen
Deelnemers aan de consultatie hebben ook een paar adviezen meegegeven:
- Leg de verantwoordelijkheid voor de gebouwen bij gemeenten; om ‘vastgoedavonturen’ te voorkomen, de kosten te dempen en verduurzaming gemakkelijker te realiseren.
- Richt coöperaties op waarbij scholen risico’s spreiden en kennis delen ten aanzien van hun gebouwen, naar het voorbeeld van Breda.
Reacties
In totaal reageerde 124 mensen op de oproep van de Tweede Kamer, waarvan bijna de helft leraren, een vijfde directeur/bestuurders, een vijfde (belangen)organisaties en een tiende van stafmedewerkers. In maart vindt er een tweede consultatieronde plaats in de vorm van twee rondetafelgesprekken.
|
Meedoen?
|
Meer informatie
- Stafnotitie internetconsultatie lumpsumbekostigingssytematiek
- Brief Vaste Commissie OCW internetconsultatie lumpsumbekostingssystematiek
