16 Onderzoek MFA's en IKC's
Tussen 2000 en 2015 zijn in Nederland honderden, misschien wel meer dan duizend multifunctionele accommodaties (MFA) gerealiseerd waar partijen in onderwijs, opvang, welzijn, cultuur en zorg onder één dak gingen samenwonen. Ze dragen uiteenlopende soortnamen als brede school, integraal kindcentrum, Kulturhus of weer anders. Wat deze accommodaties bindt, is dat ze gericht zijn op samenwerking, ontmoeting en het delen van ruimtes.
Evaluatie met oog op de toekomst
Er zijn in de afgelopen 15 jaar vele miljarden euro's in deze accommodaties geïnvesteerd door gemeenten en woningcorporaties. Het is tijd om de vraag te beantwoorden of deze investering financieel en maatschappelijk voldoende rendeert;
- Worden de doelstellingen van multifunctionele accommodaties daadwerkelijk gerealiseerd?
- Wat gaat goed en wat kan beter?
Deze vraag is actueel en relevant omdat er voldoende onderzoeksmateriaal aanwezig is en diverse partijen hun fiches op nieuwe MFA's en IKC's willen inzetten.
Kwalitatief en kwantitatief onderzoek
Daarom wil Bouwstenen in netwerkverband onderzoek doen naar 'de staat en ontwikkeling van de MFA'. Vragen daarbij zijn:
- Kwantitatief: hoeveel MFA's zijn er gerealiseerd, door wie en in welke categorie?
- Kwalitatief: in welke mate worden de doelstellingen (samenwerking, ontmoeting en ruimte delen) daadwerkelijk gerealiseerd?
- Financieel: hoeveel is in deze MFA's geïnvesteerd en wat is de financiële performance?
- Welke aangrijpingspunten voor verbetering zijn er?
Tijdens het onderzoek wordt vanuit verschillende perspectieven naar IKC's/MFA's gekeken.
Activiteiten 2016
Voor het onderzoek worden in 2016 in de volgende activiteiten verricht:
- Vooronderzoek met timeline, factsheet en knelpuntenanalyse. Uit diverse bronnen wordt een kwantitatief en kwalitatief beeld van MFA's en IKC's geconstrueerd, waaronder een timeline over de geschiedenis van multifunctionele gebouwen en een factsheet met gegevens over o.a. aantallen, soorten en kosten (onder meer in samenwerking met Kadaster).
- Inventarisatie van methoden voor belevingsonderzoek. Door Janise van den Berg, afstudeerder facilitair beheer, worden bestaande methoden voor het meten van beleving en gebruikstevredenheid op een rij gezet, op praktische bruikbaarheid beoordeeld en eventueel verder ontwikkeld.
- Web-enquête naar ervaringen. Door Gert Jan ten Hoor, netwerk Vaklui in Vastgoed, wordt een onderzoek uitgevoerd naar de ervaring met MFA's door de (institutionele) gebruikers uit de hoek van onderwijs, welzijn, kinderopvang, kerken e.d. Wat vinden zij van het wonen in een multifunctionele accommodatie?
- Herijking MFA's en corporaties. Kwalitatieve verkenning van de effecten van DAEB/niet-DAEB en andere veranderingen in corporatieveld op de rol van woningcorporaties bij eigendom en beheer van multifunctionele accommodaties; uitbouwen, consolideren of afbouwen (verkopen)?
Organisatiescan MFA's vanuit gemeentelijk (eigendoms)perspectief; uitwisseling van de praktijkervaringen bij aantal grote gemeenten met betrekking tot de gemeentelijke organisatie rond MFA's. Wat is een effectieve organisatievorm; hoe creëer je eigenaarschap?- Spelregels exploitatiefunctie; in directe samenspraak met MFA- en IKC-managers worden spelregels voor een succesvolle exploitatie opgesteld: hoe zorg je dat de wijk binnenkomt en je financieel ronddraait? Dit in aansluiting op de bestaande werkgroep rond Spelregels Vastgoedmanagement.
- Vier interviews met inspirerende sleutelpersonen waarvan we allemaal kunnen leren (door de groep te kiezen en te interviewen, uitwerking door journalist).
Besprekingen tussenresultaten
Tussentijdse resultaten worden/zijn besproken in:
- het netwerk Samen onder één dak (alle bijeenkomsten)
- 23 maart 2016: '10 jaar MFA's, wijzer verder' van het netwerk Vaklui in vastgoed
- 22 april 2016: '10 jaar MFA's en IKC's; wat heeft het opgeleverd?', een Bouwstenen-brede bijeenkomst
- 27 september 2016: Hoe verder met (onderwijs in) multifunctionele accommodaties? van het netwerk Onderwijshuisvesting
Publicatie resultaten
Tussenresultaten worden via de nieuwsbrief, impressies van bijeenkomsten en informatiepagina's over MFA's gedeeld. We zoeken nog naar een vorm om de eindresutaten te presenteren.
- Nieuwsbericht 'Haat-liefdeverhouding met MFA's' (Bouwstenen, 10 mei 2016)
- Informatiepagina’s over MFA’s en over IKC’s
- Gebruikersonderzoeken, waaronder de evaluatie van MFA 'Wijkcentrum de Horst' (De Wijkplaats, augustus 2014)
- Rekenkameronderzoeken rond MFA's en IKC's, waaronder het rapport ‘Bouwen op goed vertrouwen‘ (Rekenkamer Tilburg, april 2014)
- Scripties over IKC's en MFA's, waaronder Een succesvolle multifunctionele accommodatie: Een onderzoek naar de succes- en faalfactoren (Piet Romme en John Schepens, juni 2014).
- MFA-kaart
- Column van Marc van Leent over ‘Het multifunctionele drama‘ (De Wijkplaats, februari 2016)
