Recent is onderzoek gedaan naar het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed en de rol van Esco’s daarbij. Het rapport bevat beeldende citaten, maar mist scherpte.
Het onderzoek is uitgevoerd door Van Kempen Onderzoek en Advies in opdracht van Agentschap NL. Het gaat om een kwalitatief onderzoek naar de rol van Esco’s voor het verduurzamen van gemeentelijk vastgoed, inclusief scholen (pagina 4).
Onder Esco's worden service companies verstaan die via een prestatiecontract zorgen voor de levering van energie en energiebesparende maatregelen. Ten behoeve van het onderzoek zijn gesprekken gevoerd met negen vertegenwoordigers van gemeenten en negen (andere) experts.
Hoge ambities, nog weinig uitvoering
Als het gaat om verduurzaming valt op dat de betrokken gemeenten:
- hoge ambities hebben
- vooral bezig zijn met inventariseren en het maken van plannen
- aan de uitvoering van deze plannen nog weinig zijn toegekomen
De gemeente Veldhoven is hierop een positieve uitzondering. Sinds het begin van de crisis heeft zij bijna al haar gebouwen energetisch verbeterd.
Via citaten geeft het rapport een goede indruk van de wijze waarop gemeenten over duurzaamheid nadenken.
Gemeenten denken anders over Esco’s
Als het gaat om Esco's valt op dat
- de (externe) experts veel positiever over Esco's zijn dan de gemeentelijke vertegenwoordigers
- gemeentes doorgaans niet denken aan externe financiering; maar deze zelf regelen
- gemeenten vooral aansluiting zoeken bij lopende bedrijfsprocessen, bijvoorbeeld die van onderhoud (Enschede)
Vage conclusies
Helaas wordt de centrale vraag "wat is rol van Esco's bij verduurzaming" niet beantwoord. De conclusies bevatten slechts algemeenheden, zoals:
- "de vijfde voorwaarde [voor verduurzaming: red] is dat er een financiële oplossing moet worden gevonden. Het realiseren van de ambities kost per definitie extra investeringsbudget."
- "geen standaard recepten maar een goede voorbereiding met input van experts"
Het rapport gaat aan een belangrijk dilemma voorbij, blijkt uit een rondje langs vastgoedprofessionals uit het Bouwstenen-netwerk: "Voor een Esco heb je een langertermijn visie op het pand nodig, maar de toekomst van het gemeentelijk vastgoed is onzeker als gevolg van veranderende regelgeving, krimp en bezuinigingen. Het afsluiten van een prestatiecontract met een Esco waarvan de looptijd de beleidshorizon van het vastgoed overschrijdt, vinden gemeenten geen aantrekkelijke gedachte. Je sluit geen contract voor 10 jaar af terwijl je niet weet wat er met het gebouw over 5 jaar gebeurt. Natuurlijk is het mogelijk om vastgoed met een langlopend contract te verkopen, maar zakelijk gezien is dat doorgaans niet voordelig. Dan beter zelf investeren".
Meer scherpte nodig
Voor scholen kan een Esco voordelig zijn omdat zij zelf niet in een gebouw mogen investeren. En wat ook handig is, is dat met de Esco deskundigheid in huis wordt gehaald die gemeenten soms zelf niet hebben, geven gemeentelijke vastgoedprofessionals uit het Bouwstenen-netwerk aan. Ook voor specifieke gebouwen, denk aan zwembaden, kunnen Esco's een oplossing zijn. Maar voor de mainstream in het gemeentelijk vastgoed zijn Esco's dit - vooralsnog - niet.
Wat het rapport en de reacties er op duidelijk maakt is dat er nog een gat gaapt tussen de experts van gemeentelijk vastgoed en die van Esco's. Hebben de gemeenten het niet begrepen of hebben de Esco-experts onvoldoende zicht op wat er in gemeenteland speelt? Waar zitten mogelijkheden voor aansluiting? We zijn benieuwd.
Meer informatie
Lees hier:
- het rapport Verduurzamen van gemeentelijk vastgoed en de mogelijke rol van ESCo’s
- informatie over duurzaamheid algemeen en praktijkvoorbeelden
Op 5 december 2013 gaan partijen met elkaar in gesprek over de vraag wat er nodig is om het gemeentelijk vastgoed te verduurzamen.
Bouwstenen streeft er naar met elkaar wijzer te worden en wat we doen beter te doen (agendapunt 7 uit de agenda maatschappelijk vastgoed). Kritisch kijken en eigen percepties ter discussie durven stellen horen daarbij.
Onderstaand de reactie van Agentschap over de inhoud van dit bericht.
Reactie toevoegen