Het wordt steeds duidelijker dat de overcapaciteit in het maatschappelijk vastgoed zich niet beperkt tot buurthuizen en scholen. De decentralisaties doen er nog een schepje bovenop.
Door de decentralisaties worden gemeenten vanaf 2015 zowel bestuurlijk als financieel verantwoordelijk voor (jeugd)zorg en het stimuleren van arbeidsparticipatie. In de praktijk betekent dit meer doen, op andere plaatsen, met minder geld. Ofwel reorganiseren, verhuizen en saneren. Wat dit betekent voor de maatschappelijk vastgoedportefeuille was tot nog toe niet echt helder.
Vermogen Jeugdzorg zit vast in stenen
Een tipje van sluier wat gemeenten te wachten staat in het maatschappelijk vastgoed werd deze zomer voor het voetlicht gebracht in een tweetal rapporten. Zo liet Bureau Berenschot in een benchmark over de Jeugdzorg zien dat het weerstandsvermogen in de Jeugdzorg negatief is. Dit betekent dat het eigen vermogen van Jeugdzorg na aftrek van vaste activa, ofwel de moeilijk te verkopen gebouwen, negatief is. Het eigen vermogen van de organisaties zit vast in stenen. Het weerstandsvermogen in de Jeugdzorg is -36%. Het risico voor gemeenten is dat ze met de overdracht van Jeugdzorg ook met moeilijk te slijten panden komt te zitten. Dat effect wordt nog versterkt door de beweging die bij Jeugdzorg wordt gemaakt richting dienstverlening in scholen.
Hetzelfde geldt voor WSW bedrijven
Bij het dossier van de Participatiewet speelt hetzelfde. De Sociale Werkvoorziening zoals we die nu kennen wordt grotendeels opgeheven. Mensen moeten in reguliere bedrijven gaan werken. Dat heeft gevolgen voor het vastgoed zo blijkt ook uit het rapport van Robert Capel waarin de financiële toekomst van de WSW-bedrijven tegen het licht wordt gehouden. Droogjes constateert hij: “Zeker in de huidige onroerendgoedmarkt moet rekening worden gehouden met een langdurig transitieproces - leegstand, dubbele huur of afschrijvingen - en hoge kosten.”
De voortekenen voor de vastgoedportefeuille zijn niet goed, blijkt uit het rapport. Het algemene beeld is dat er op dit moment bij de onderzochte bedrijven al sprake is van enige leegstand. Dat wordt dus nog erger. De jaarlijkse gemiddelde huisvestingskosten in de Sociale Werkvoorziening bedragen ongeveer € 136 miljoen. Jaarlijks schrijven de ongeveer 90 zogenaamde WSW-bedrijven zo’n € 54 miljoen af op hun vaste activa. Dat betekent dat de gezamenlijke WSW-bedrijven zo’n € 1 miljard als vaste activa op de balans moeten hebben staan.
Auteur: Willem van der Craats
Meer informatie
- Benchmark aanbieders van jeugd- en opvoedhulp 2013 (Berenschot, augustus 2013)
- Financieel toekomstperspectief voor het SW-bedrijf (Capel, juni 2013)
- Artikel Miljardenstrop dreigt op vastgoed in de zorg (Skipr, september 2013)
- Dreigend faillissement Bureau Jeugdzorg (Medisch Contact, 25 september 2013)
- Open brief Jeugdzorg Noord Holland: continuïteit Jeugdzorg bedreigd. (24 september 2013)
Leegstand en de decentralisaties zijn onderwerp tijdens de Najaarsbijeenkomst van Bouwstenen. Meer info volgt.
Reactie toevoegen