Dubbel gebruik voor onderwijs

Kroatië maakt dubbel gebruik van schoolgebouwen door een kalenderdag te gebruiken voor twee lesdagen. Nihad Mesevic, afdelingshoofd Vastgoed & Facilitair Bedrijf Enschede is daar geboren en ging daar naar school: “Ik herinner het me dat nog goed toen ik daar als zevenjarig kind mijn eerste stappen in het onderwijs zette. Het is me goed bijgebleven omdat ik in de wintermaanden vaak in het donker naar school ging of naar huis.”

Goede voorzieningen beschikbaar

Nihad: “De groepen 1 t/m 4 in het basisonderwijs gaan in het eerste dagdeel naar school. Het tweede dagdeel is gereserveerd voor groep 5 t/m 8. Dit betekent dat leerlingen al heel vroeg op school moeten zijn: de eerste lessen beginnen om 7:30 uur en het dagdeel eindigt om 13:30. Vervolgens startte het tweede dagdeel om 13:30 en liep dat door tot 19:30 uur. Hierdoor was er minder ruimte nodig voor onderwijs en heeft iedereen toch een nette en goed uitgeruste voorzieningen tot zijn beschikking.

Efficiënter dan bij ons

Gemeenten in Nederland krijgen structureel te weinig geld van het Rijk voor onderwijshuisvesting. In veel gemeenten ligt het dekkingspercentage zelfs rond de 50%. Zou de aanpak van Kroatië iets kunnen zijn? Nihad: “Het is natuurlijk heel anders dan wat we in Nederland gewend zijn, maar daar werkt het uitstekend. Tot op de dag van vandaag hanteren ze dezelfde methode. Vanuit vastgoedperspectief is dit natuurlijk veel efficiënter dan ons systeem hier.”

Bezettingsgraad van 15%

In Nederland worden schoolgebouwen minder intensief voor onderwijs gebruikt; maar 15% van de tijd. Dat moet anders vinden veel mensen. Ruimte is schaars en de kosten van “alleen-gebruik” hoog. Met dubbel gebruik kan je ook meer in een gebouw en in het beheer van het gebouw investeren, zo is de gedachte. Maar tussen droom en daad staan wetten en praktische bezwaren, die de komende jaren door een nieuw kabinet kunnen worden opgelost.

Niet meteen goedkoper

Ook bij dubbel gebruik is voorlopig extra geld vanuit het Rijk nodig om de gebouwen gezond en duurzaam te maken. Bij een verhoging van +3% per jaar (bovenop inflatie) zijn we dan eerder dan in 40 jaar klaar met de vervangingsopgave van de sterk verouderde schoolgebouwen. Zie in dit verband ons voorstel aan het vorige kabinet dat nog steeds actueel is.

Denk en doe mee met wat als ...

Dit bericht is een eerste uit de serie “Wat als…..” waarbij we op zoek gaan naar beleidsopties voor het tekort in de bekostiging voor onderwijshuisvesting.

We onderzoeken alle ideeën en voorstellen die we krijgen. We presenteren de resultaten tijdens de Maatschappelijk Vastgoeddag op 13 november 2025 en koersen daarna op de drie meest kansrijke opties.

Stuur je input naar nieuws@bouwstenen.nl en meldt je aan voor 13 november.