Praktijkcase; energietransitie buurthuis

Een gemeente wil een energieneutraal dorpshuis realiseren. Uitgangspunt is dat de dorpsvereniging meebetaalt, maar geen hogere kosten krijgt. Hoe regel je dat in? Hoe kunnen zij meebetalen aan de investering?

Eerste in de rij

Het dorpshuis is een van de 20 panden die de gemeente wil aanpakken in het kader van de routekaart verduurzaming. Bedoeling is het buurthuis te voorzien van betere isolatie, zonnepanelen en een warmtepomp. Het buurthuis betaalt de energierekening zelf en die wordt als het goed is, straks lager.

Liever niets met de huur

De gemeente doet liever niets met de huur van het pand zelf. Dit doen veel andere gemeenten wel en dan draagt de huurder (via een allonge) veelal 75 % van de berekende energiebesparing aan de investering bij. De huur van de dorpshuizen in deze gemeente is net ‘geharmoniseerd’. Ieder dorpshuis betaalt hetzelfde bedrag per m2. Dat was een (politiek) ingewikkeld proces dat de gemeente liever niet overdoet.

Servicekosten als alternatief?

De gemeente verhuurt zonnepanelen aan diverse sportclubs via een apart huurcontract. Dat zou ook voor de zonnepanelen en de warmtepomp van dit dorpshuis een optie kunnen zijn. De huur kan via de gemeente of de installateur lopen. Echter, daarmee heeft de gemeente de investering in de (bouw)kosten voor het isoleren nog niet gedekt. Vraag is of dat ook via de servicekosten kan worden doorberekend. Bijvoorbeeld via een aparte ‘bijdrage investering duurzaamheid’. De standaard ROZ-huurcontracten voor bedrijfsruimten die vaak worden gebruikt, bieden veel ruimte aan wat onder servicekosten kan worden verstaan (ROZ 230a). Maar dit gaat wel ver.

Overnemen energiecontract

Een ander alternatief is dat de gemeente het energiecontract overneemt en de verbruikte energie in rekening brengt. De investeringskosten kunnen dan als vastrechtkosten in rekening worden gebracht. Hoewel dat fiscaal weer ingewikkeld wordt. Geen idee hoe dat juridisch precies in elkaar zit en of dat geoorloofd is.

Netcongestie werkt verstorend

Wat het proces extra complex maakt is de netcongestie. Het blijkt haast onmogelijk een grootverbruikersaansluiting te realiseren voor het dorpshuis. Dit heeft als consequentie dat de geplande warmtepompen niet kunnen worden gebruikt en er toch gas nodig is om in de winter (als er weinig zon is) de ruimte te kunnen verwarmen. Batterijen zijn vooral geschikt voor korte termijnopslag en niet voor seizoensopslag. Alternatieven voor seizoensopslag zijn veelal nog in de experimentele fase. Een grote uitdaging dus op meerdere vlakken. Wat zou jij doen.