Oude raadhuis: van gezag naar inclusie

Het oude monumentale raadhuis in Alphen aan den Rijn nodigt niet uit om naar binnen te gaan, zegt Lyongo Juliana. Daarom is herbestemmen een flinke uitdaging.

Delen van het pand worden gebruikt als trouwzaal en muziekschool, maar verder staat het al jaren leeg en vormt geen onderdeel van de stad. Het is destijds vooral ontworpen om bestuurlijk gezag uit te stralen. De gemeente ziet het oude raadhuis graag als een plek voor een bruisend en divers cultureel stadsleven en heeft samen met Lyongo Architecture onderzocht wat er voor nodig is om dit ruimtelijk te bewerkstelligen.

Toegankelijkheid op de agenda

De agenda Toegankelijkheid van de gemeente vormde het startpunt voor deze casestudie. Lisette Beekman, portefeuillemanager vastgoed bij de gemeente: "Deze studie geeft ons nieuwe inzichten die aansluiten bij onze agenda en zo een extra impuls aan dit herbestemmingsproject."

Van buiten naar binnen

Huidig aanzicht oude raadhuis Alphen aan den Rijn

Lyongo keek niet alleen naar de mogelijke bestemming, maar richtte zich met name op hoe mensen het gebouw benaderen. "Als je op de huidige trap staat en de deur blijkt dicht te zijn, dan ziet iedereen dat je er niet bekend bent. Dat werkt drempelverhogend en is verre van inclusief. We hebben eerst een ruimtelijke analyse gemaakt en naar het gebied gekeken als was het een groot stadspark. We hebben het park verdeeld in drie gebieden: het stadspark, de stadskamer en de stadslaan. Vervolgens hebben we ontwerptechnisch naar het raadhuis zelf gekeken als onderdeel van het park."

Terrassen als verbinder

Lyongo: "Het idee is dat we het statische gebouw gaan verzachten. Dat doen we door een terras toe te voegen aan beide zijden. De terrassen zijn zo ontworpen dat ook de rolstoelgebruiker een monumentale toegang krijgt. Via de centrale hal verbinden we de terrassen. Dit kan eenvoudig door twee ramen tot deur te maken. Zo wordt de route dóór het gebouw ook aantrekkelijker."

Voorbeeld voor andere gebouwen

De casestudie biedt adviezen voor het toegankelijk maken van zowel de buiten- als de binnenkant van het gebouw. Het is een voorbeeld voor andere, vergelijkbare gebouwen die tot ons nationaal erfgoed behoren. Ooit gebouwd om gezag uit te stralen, maar waar we nu meer uitnodigende, inclusieve gebouwen van willen maken. De studie is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van het Stimuleringsfonds voor de Creatieve Industrie. Partijen zijn door Bouwstenen bij elkaar gebracht.

Meedoen?

Dat kan altijd! Sluit je aan als partner en denk ook mee in het ontwikkelwerk van Beleid naar Ruimte, waar we op zoek gaan naar manieren om nieuw beleid als toegankelijkheid en inclusie te vertalen naar gebouwen.