1803 Vastgoedsturing en duurzaamheid

Wat zijn de duurzaamheidsambities van jullie gemeente? Met die vraag trappen we op donderdag 8 maart 2018 de bijeenkomst over Vastgoedsturing en Duurzaamheid af. Elk van de 11 aanwezige gemeenten hebben hun antwoord paraat:

• energieneutraal in 2050
• 80% in 2030
• circulair in 2050

Kortom, aan het bewustzijn van een duurzaamheidsopgave of het hebben van een duurzaamheidsambitie ontbreekt het niet. De vraag is nu: hoe voer je het uit?

Uitvoeringsprogramma Breda als voorbeeld

De gemeente Breda stond enkele jaren terug ook voor deze vraag en heeft hier in 2016 een uitvoeringsprogramma voor opgesteld, dat inmiddels volop in de praktijk wordt gebracht. Judith van Nuland (programmamanager Duurzaamheid en voorheen portefeuillemanager vastgoed) presenteert de opzet van het Bredase plan en hun ervaringen. Samengevat kan worden gesteld dat de aanpak van Breda rust op drie pijlers:

1. voorbereiding
2. keuzes maken
3. bemensing

1. Voorbereiding

Breda heeft er voor gekozen om een met een goed voorbereid duurzaamheidsprogramma naar de raad te stappen. Als start heeft Breda eerst een ronde door het land gemaakt: hoe pakken anderen het aan? Een pasklare oplossing was eigenlijk niet voorhanden, dus heeft de gemeente een eigen leerproces georganiseerd. Als eerste heeft ze haar kernportefeuille samen met een aantal EPA-U-adviseurs in kaart gebracht. De adviseurs zijn op pad gestuurd met een dubbele vraag: wat is kosteneffectief (terugverdientijd van 20 jaar) aan duurzaamheidsmaatregelen mogelijk? En wat is maximaal mogelijk? Zo ontstond een beeld van de haalbare duurzaamheidsmogelijkheden. Ook zijn zo werkende weg de methodieken en regels bedacht die Breda wilde gaan hanteren. De aanpak zorgde voor vertrouwen bij de raad toen het krediet voor het uitvoeringsplan werd aangevraagd.

2. Keuzes maken

De belangrijkste doelstelling voor Breda was om voortvarend duurzaamheidswinst te behalen en niet te blijven hangen in studie of analyse naar de beste oplossing. Daarom heeft Breda bewust keuzes gemaakt. Zo is er bijvoorbeeld gekozen voor verduurzaming via energiebesparing en niet voor verder gelegen doelen als CO2-reductie of circulair. Als doel is gesteld binnen de kernportefeuille gemiddeld twee label-stappen te maken in 2020 en gemiddeld label A te bereiken in 2030. Er is gekozen energie-labels als indicator omdat deze indicator goed communiceerbaar is. Met deze keuze wordt bewust niet het maximale duurzaamheidsresultaat nagestreefd, maar het haalbare resultaat.

Een tweede voorbeeld is de keus om de energierekening via de afdeling vastgoed te laten lopen, zodat één partij (vastgoed) een heldere afspraak kan maken over de verdeling van de te behalen energiebesparing met de gebruiker.

3. Bemensing

Tot slot is het uitvoeringsplan goed bemenst: een programmamanager, die waakt over de voortgang en samenhang tussen de vele losse projecten. Een financiële begeleider, die zorgt voor zakelijke afwegingen en goede administratieve afhandeling. En met voldoende technische experts, die in het begin hielpen bij de analyses maar inmiddels worden ingezet voor de coaching van gebruikers. Het organiseren van een uitvoeringsteam zorgt er voor focus en daadkracht.

Overige opties

Het verhaal illustreert helder de hoeveelheid werk die een verduurzamingsoperatie met zich meebrengt. Uit het gesprek met de groep blijkt ook dat andere benaderingen mogelijk zijn. Zo kiest bijvoorbeeld Apeldoorn niet voor de aanpak van een samenhangend en uitgewerkt verduurzamingsprogramma, maar voor een aanpak waarbij gebouw voor gebouw wordt verduurzaamd. Met enkele duurzaamheidsrapporten als inspiratie heeft de raad in Apeldoorn daarvoor de kredieten beschikbaar gesteld, waarbij de raad wel om verantwoording vraagt.

We sluiten de bijeenkomst af met een lunch in de aula van Brede Bosche School Boschveld, wat overigens een mooi voorbeeld is van een multifunctioneel maatschappelijk gebouw.

Meer informatie

• Presentatie Judith van Nuland
• Uitvoeringsprogramma Breda
• Inlegblad uitvoeringsprogramma Breda