Gemeenten en scholen zijn op zoek naar een betere organisatie van taken rond onderwijshuisvestinging. Lees hier de impressie van een bijeenkomst in Nijmegen.
Het onderwerp doordecentralisatie is 'hot', blijkt onder andere uit de grote opkomst op 10 oktober 2012 in voorzieningenhart De Ster in Nijmegen. Het vraagstuk is niet eenvoudig op te lossen, is een conclusie van de bijeenkomst.
De opgave
Door krimp en ontgroening ontstaat steeds meer leegstand. Bijna de helft van de voorraad is dertig jaar of ouder. Meer dan de helft presteert slecht op energiegebied. Ook op het gebied van gezondheid en binnenklimaat scoren scholen over het algemeen niet best, blijkt uit landelijk onderzoek. Afslanken en opfrissen lijkt de opgave: dat is niet eenvoudig in deze tijd.
Geen aansluiting
De wetgeving op het gebied van onderwijshuisvesting is gericht op nieuwbouw en niet op verbouw of transformatie. Daarbij zijn de taken zo verdeeld dat de belangen van gemeenten en scholen niet altijd gelijk op lopen. Beide hanteren uitgangspunten die afwijken van hetgeen in vastgoedland gebruikelijk is. Dat maakt het voor andere partijen moeilijk om in te stappen en met oplossingen te komen, aldus Arnoud Vlak, lector maatschappelijk vastgoed.
Hulp van buiten
De bijeenkomst in Nijmegen was te kort om alle organisatie-vragen rond onderwijshuisvesting goed uit te diepen. Wel werd duidelijk dat onderwijshuisvesters van gemeenten en scholen het niet alleen af kunnen. Er is meer professionaliteit en vastgoedkennis nodig dan de partijen nu in huis hebben, vinden vele. En een betere aansluiting bij andere partijen, principes en ontwikkelingen. Wetgevers, politiek, ouders en de markt moeten helpen. Dat er een opgave ligt is wel duidelijk, maar de druk om er iets aan te doen moet van buiten komen.
Balletje gaat rollen
In Breda ging het balletje pas rollen toen ze met een hele bus met raadsleden langs de scholen zijn gereden. Toen de opgave in beeld was, kwam ook de organisatievraag goed op tafel. Hetzelfde geldt voor Nijmegen. Daar hebben gemeente en scholen inmiddels goede ervaring met doordecentralisatie. Hannie Kunst; 'Doordecentralisatie is een volwassen organisatievorm. Door scholen verantwoordelijkheid te geven worden ze kostenbewuster. Je moet als gemeente verantwoordelijkheid durven loslaten. Anderzijds moeten scholen leren af te raken van hun hang naar subsidie.'
Vastgoedloze voorzieningenplanning
Veel gemeenten sturen nog met vastgoed. ‘Dat is soms wel handig, maar het kan ook zonder,' vindt Siewert Pilon van de VNG. 'Het komt dan wel aan op een goed voorzieningenplanning. Ook voor ouders geldt ‘locatie, locatie locatie’, zegt Gjalt Jellesma van BOink, een vereniging van ouders in de kinderopvang. ‘Doordecentralisatie moet geen bezuinigingsinstrument zijn’; waarschuwd Gertjan van Midden van de PO-raad. Maar een goede crisis is ook in dit dossier nooit weg, vinden een aantal aanwezigen. Dat verandert de rollen in de markt.
Nieuwe organisatievormen
Traditionele partijen trekken zich terug. Dat schept kansen voor nieuwe organisatievormen. Welke dat zijn, is nog niet helder. Er is nog wat weerstand om marktpartijen erbij te betrekken, maar een goede case met marktpartijen is nooit weg. Over coöperaties (gespecialiseerd of met een oriëntatie in de breedte) wordt verschillend gedacht.
Verder zoeken
'Het is een zoektocht,' constateert Hannie Kunst, wethouder gemeente Nijmegen. Dat vinden ook de deelnemers aan de bijeenkomst. De antwoorden liggen nog niet op tafel. Veel deelnemers geven aan samen verder te willen zoeken. Bouwstenen zal faciliteren als daar behoeft aan is. Hopelijk haken ook scholen in: het is immers vooral een gezamenlijke zoektocht.
Meer informatie
De bijeenkomst vond plaats op intitiatief en uitnodiging van de gemeente Nijmegen. Diverse partners van Bouwstenen gaven een bijdrage aan het programma.
Vastgoedorganisatie is één van de onderwerpen waarop Bouwstenen afgelopen jaar actief is geweest. De resultaten van de bijeenkomst op 10 oktober 2012 en andere resultaten vormen de input voor de agendabijeenkomst op 7 november 2012. Dan wordt ook gekeken hoe dit onderwerp verder kan worden gebracht.
Reactie toevoegen