Een burgerbegroting laat inwoners van een stad of wijk meebepalen waaraan het gemeenschapsgeld wordt besteed. De sturings-informatie van de gemeente moet dan wel glashelder zijn.
Dat stelt Joop Hofman, die diverse gemeenten heeft begeleid bij het opstellen van een burgerbegroting. "Bewoners hebben, net als raadsleden, betrouwbare informatie nodig om keuzes te kunnen maken. Als dat niet lukt, kan je er beter niet aan beginnen. Anders loop je het risico op teleurstellingen en verlies je juist draagvlak."
Goede ervaringen
Burgers die bepalen dat het gemeenschapsgeld niet in een nieuw clubhuis voor de voetbalvereniging, maar in een nieuw zwembad wordt gestoken; kan dat? In Duitsland wel. Daar werken 450 gemeenten met een burgerbegroting. Inwoners van een stad of wijk bepalen samen waaraan een vooraf vastgesteld deel van het gemeenschapsgeld wordt besteed. Ook Antwerpen, Madrid, Parijs en Porto Alegre hebben goede ervaringen met de burgerbegroting.
Collectieve vraagstukken
In Nederland hebben zes gemeenten ervaring met de burgerbegroting. Hofman: "De burgerbegroting brengt inwoners met elkaar in gesprek over collectieve vraagstukken. Je ziet daardoor meer gemeenschapsvorming en vertrouwen in de plaatselijke politiek ontstaan. Over het algemeen zijn veel mensen bereid zich voor een burgerbegroting in te zetten. En de kwaliteit van de lokale dienstverlening wordt ook beter."
Onrust in het theater
Meer openheid leidt soms tot onrust, zoals bij een theater in één van de gemeenten die met de burgerbegroting experimenteert. Hofman: "De mensen van het theater waren bang dat het gemeenschapsgeld ergens anders naartoe zou gaan. Die angst bleek ongegrond: bijna iedere inwoner gaf aan tevreden te zijn met het theater."
Verduurzamen buurt
In Nederland hebben we veel ervaring met wijkbudgetten. Zo kregen inwoners van Emmen een bedrag dat ze mochten besteden aan onderwerpen die zij zelf belangrijk vinden en konden Amsterdammers plannen indienen om binnen een bepaald bedrag hun buurt groener of duurzamer te maken. In Emmen mochten ze het proces zelf inrichten, in Amsterdam werd het proces voorgeschreven (bij 50 likes toetsing op haalbaarheid).
Ook zonder begroting
Ook zonder begroting proberen inwoners invloed uit te oefenen op de keuzes die de gemeente maakt. Zo initieerde een bewonersorganisatie in Gorssel een gesprek met het dorp, de school, de tennisvereniging en het zwembad over de toekomst van de voorzieningen in het dorp, met als resultaat een alternatief plan.
Behouden of afstoten
Patrick Gering, senior adviseur bij BMC, ziet in de burgerbegroting een kans om burgers tijdig en op een andere manier bij beslissingen over bouwen, behouden en afstoten van maatschappelijk vastgoed te betrekken. "Als burgers meer inzicht hebben in de begroting voor maatschappelijk vastgoed en voorstellen mogen doen hoe dit geld in te zetten, kan er een koppeling met het accommodatiebeleid gemaakt worden en is er meer draagvlak voor de beslissingen die de gemeenteraad hierover neemt."
Dit artikel is gebaseerd op diverse Bouwstenen-activiteiten.
|
|
Meer informatie
- Aan de slag met de burgerbegroting - Gemeente Heeten
- Artikel 'Raadsinformatie Utrecht moet beter' (Bouwstenen, juni 2018)
- Ontwikkelprogramma In Control 2018
- De rol Financieel adviseren uit de publicatie 'Rollen in het vastgoedmanagement' (2017)
- Spelregels rond begroten en verantwoorden
