Achterhoek pakt leegstand aan

Door daling van het aantal leerlingen zijn in de Achterhoek veel minder scholen nodig. Reden voor de betrokken gemeenten om te onderzoeken of een regionale aanpak mogelijk en gewenst is.  

Hoewel gemeenten niet over het onderwijs gaan, hebben ze wel belang bij goed onderwijs, goede spreiding en voldoende keuzemoglijkheden voor haar inwoners. Bij een leerlingendaling komt dit in gevaar. Vooral het vertrek van de laatste school in een kern ligt gevoelig. Daarbij komen lege gebouwen, vaak in niet al te beste conditie, weer terug bij de gemeente en zal de gemeente daar als economisch eigenaar 'iets' mee moeten. Alle Achterhoekse gemeenten hebben daar mee te maken en staan voor hetzelfde vraagstuk.

"Je moet het dak repareren als de zon schijnt", zegt Patricia Hoytink, wethouder van de gemeente Berkelland, op 30 oktober 2017 als de gemeenten bijeen zijn om van elkaar te leren en de mogelijkheden voor samenwerking in regionaal verband te verkennen.

Veel onzekerheid
In de afgelopen jaren zijn er diverse scholen gesloten. In de gemeente Bronckhorst bijvoorbeeld 10. Een aantal scholen staat er goed voor en van een aantal scholen is nu al bekend dat zij binnenkort zal sluiten. Maar voor veel scholen is de toekomst onzeker. Dat bleek al eerder uit de transitie-atlas (zie afbeelding: geel=wijziging, blauw=toestroom, rood=sluiting). Dat beeld werd tijdens de bijeenkomst door Thomas van Rijbroek (Oude IIsselstreek) verder ingekleurd aan de hand van de gegevens die bij gemeenten bekend zijn. Een aantal van deze scholen staat aan de rand van een gemeente waarvoor afstemming tussen gemeenten en scholen zeker zinvol is.

Verschillende disciplines 
Maar er is ook afstemming nodig met bewoners, onderwijs en andere betrokkenen vanuit het oogpunt van keuzevrijheid, leefbaarheid en bereikbaarheid. Of en hoe gemeenten daarin samen kunnen optrekken is nog even zoeken, maar helder is in ieder geval dat iedere gemeente daarin een opgave voor zich heeft, waarvoor diverse mensen, disciplines, afdelingen en wethouders nodig zijn.

Bredere opgave
De verwachting is dat tot 2040 de bevolking in de regio Achterhoek met circa 11% zal dalen en dat het aantal huishoudens met circa 3% afneemt. De krimp zal zich het sterkst voordoen in de kleinere gemeenten. De opgave is breder dan onderwijs. Zo komt in de gemeente Oude IJsselstreek een tiental kerken leeg. Diverse zwembaden in de regio zijn inmiddels geprivatiseerd of ondergebracht in een dorpsinitiatief met vrijwilligers. En door fusies zijn meerdere sportaccommodaties vervallen en veelal 'terug gegeven aan de natuur'.