Twee kansen voor vernieuwingsopgave

Om de problemen rond onderwijshuisvesting op te lossen zijn volgens Ewald van Vliet, voorzitter van het CvB Lucas Onderwijs, twee verschillende acties vanuit het werkveld nodig: ”We hebben ouderorganisaties en de media nodig om het urgentiebesef bij de politiek op te voeren en de complexe situatie op de agenda te krijgen. Daarnaast is het enige dat we zelf kunnen doen: kijken naar slimme combinaties met andere maatschappelijke organisaties."

Onhoudbare situatie

Een groeiende boeggolf van scholen wacht op nieuwbouw of renovatie, terwijl de financiële middelen van gemeenten in 2026 flink dalen (ravijnjaar) en de politieke prioriteit ontbreekt om het probleem structureel aan te pakken. De bekostiging moet vanuit het rijk naar gemeenten komen, maar het Rijk distantieert zich van het vraagstuk. "Een onhoudbare situatie", zegt Ewald. "Er zijn scholen die al 10 tot 15 jaar wachten op nieuwbouw. Soms is er ook na die tijd nog geen enkel perspectief op een oplossing. Ondertussen stijgen de eisen en marktprijzen continu.” 

Complexe context

Een belangrijk punt dat Ewald wil maken is dat elk gebouw uniek is. Soms lukt het om een nieuwe school vrij in het veld voor de normvergoeding te realiseren, maar de meeste scholen staan al en kosten bij nieuwbouw of renovatie miljoenen meer. “En we willen juist buurtscholen vanwege hun grote maatschappelijke waarde.” De acties vanuit het Ministerie lossen het probleem niet op, maar Ewald hoopt wel dat het Rijk hierdoor gaat inzien hoe complex onderwijshuisvesting is.

Slimme combinaties

Ewald: “Het combineren van functies in de gebouwen biedt kansen, zowel qua investering als exploitatie, maar brengt ook nieuwe uitdagingen met zich mee. Denk aan de vraag hoe je het beheer organiseert, zeker bij personele wisselingen, maar daar kunnen we natuurlijk in leren. Inzicht is de basis. Laten we stoppen met wensdenken en kijken naar wat écht nodig is om goed onderwijs te bieden in frisse, moderne schoolgebouwen. Dat is toch wat we als scholen, gemeenten, ouders en het rijk gemeenschappelijk voor ogen hebben."

Meedoen? Graag. We nodigen ouderorganisaties en media graag uit contact met ons op te nemen voor informatie, voorbeelden en samenwerking. Ook fijn als meer gemeenten en scholen partner van Bouwstenen worden zodat we met nog meer visie en vaart aan de Agenda Maatschappelijk Vastgoed en het Deltaplan Scholen kunnen werken. Dit bericht is gebaseerd op een artikel in het vakblad Schoolfacilities. Neem hier een gratis abonnement.

Image

Meer informatie

• Vakblad: Schoolfacilities (februari 2025) met het volledige interview met Ewald van Vliet op bladzijde 6 en 7
• Agenda maatschappelijk Vastgoed 2025
• Ontwikkelwerk: Deltaplan Scholen