De verordening onderwijshuisvesting biedt goede kansen om op meer beleidsdoelen te sturen dan nu vaak wordt gedaan. Twee keuzes zijn daarbij van cruciaal belang en van invloed op de uitwerking, blijkt uit een Bouwstenen-bijeenkomst eind 2024. Kies je voor sectoraal of integraal en kies je voor top down of bottom up oplossingen?
Die vragen zijn relevant omdat gemeenten op zoek zijn naar manieren om met de beperkte middelen toch zo veel mogelijk maatschappelijke doelen te realiseren. Ook scholen willen dat, maar willen en kunnen niet alle maatschappelijke problemen oplossen. De verordening onderwijshuisvesting biedt een goed kader om diverse ambities naar ruimte te vertalen en ieders rol daarin.
Van sectoraal naar integraal
In de huidige generatie verordeningen ligt de focus op onderwijs, maar het staat betrokkenen vrij om een breder perspectief te kiezen. Met het gebouw kunnen meer maatschappelijke doelen worden gediend, bijvoorbeeld een gezonde werk- en verblijfsruimte voor kinderen en docenten, maar ook het verduurzamen van de gebouwen en het gebruik van de gebouwen voor meer functies voor kinderen, de buurt en/of zorg.
Gesprek over de rekening
Een tweede belangrijke keuze gaat over de vraag of je als gemeente met de verordening de touwtjes zelf in handen wilt houden (top-down) of de deur wilt openzetten voor het realiseren van meer gezamenlijke ambities en doelen (bottom-up)? Dat lijkt een flauwe vraag, maar in de praktijk wordt in- of expliciet toch vaak gekozen voor het eerste, begrijpen we van betrokkenen. Dat is niet omdat gemeenten niet in gesprek willen, maar omdat een open gesprek al snel leidt tot een lastig gesprek over de rekening die niemand wil betalen.
Gesprek essentieel voor vernieuwing
Een open gesprek is juist essentieel om tot vernieuwing te komen - tot gebouwen die passen bij de wensen en ambities van de samenleving. Het open gesprek kan leiden tot verbouwen of verhuizen; tot een schoolgebouw waarin alleen onderwijs wordt gegeven of tot een school die wordt omgevormd tot een soort ‘community center’. Het opent de ogen voor creatieve keuzes, zoals het plaatsen van woningen bovenop het gebouw en een buitenruimte die ook door de buurt kan worden gebruikt.
Andere rollen en verantwoordelijkheden
Als de gemeente kiest voor het realiseren van meer maatschappelijke doelen dan onderwijs alleen en dit samen met de scholen en de gemeenschap wil doen, zullen ook andere bepalingen in de verordening er anders uitzien dan nu. Rollen en verantwoordelijkheden kunnen anders komen te liggen. De buurt kan bijvoorbeeld een stem krijgen en er kunnen keuzes worden gemaakt bij wie de verantwoordelijkheid gaat liggen voor het vastgoedbeheer; de school, de gemeente of een andere beheerorganisatie.
|
Meedoen? Heel goedSamen worden we wijzer en helpen we elkaar vooruit. Wordt partner en sluit je als school of gemeente aan bij ons netwerk onderwijshuisvesting of doe als bedrijf mee met het ontwikkelwerk. |
Image
|
Meer informatie
- Bericht: Overal anders geregeld (Bouwstenen, januari 2025)
- Inventarisatie: Renovatie in de verordening van 34 gemeenten (december 2024)
- Ontwikkelwerk: Deltaplan Scholen