Op 15 juni 2012 vond een kennismakingsbijeenkomst 'Buurthuizen in zelfbeheer' plaats bij De Nieuwe Jutter te Utrecht. Deze bijeenkomst was het initiatief van De Nieuwe Jutter zelf, het Verwey-Jonker Instituut en Bouwstenen.
Doel van bijeenkomst was om nader kennis te maken en te ontdekken hoe 'buurthuizen in zelfbeheer' iets voor elkaar kunnen betekenen. Hieronder een beknopt verslag.
Praktische ondersteuning en netwerk
Ingrid de Moel zette uiteen hoe in Bouwstenenverband wordt gewerkt aan handreikingen en tools voor bewonersbeheer, zowel voor gemeenten (hoe het beheer over te dragen) als voor bewonersgroepen (wat komt er op je af en hoe kan je het beheer oppakken). Voor bewoners wordt gewerkt aan een opzet voor een ondernemingsplan; daarbij is ruimte voor ondersteuning in het veld. Bouwstenen wil graag met bewonersgroepen een netwerk opbouwen voor het uitwisselen van kennis en ervaring.
Verdiepend onderzoek
Astrid Huygen van het Verwey Jonker Instituut deed een oproep om zich op te geven voor het 'verdiepend onderzoek' dat het instituut na de zomer wil opstarten. Zij schetste kort het onderzoek dat is uitgevoerd naar De Nieuwe Jutter en de resultaten daarvan. Lees hier de rapportage 'met vereende krachten'. Verwey-Jonker Instituut heeft capaciteit om vanaf najaar drie andere buurthuizen te onderzoeken. Onderzoek en netwerk zijn gevisualiseerd in dit schema.
Overeenkomsten en verschillen
Recent zijn zeven buurthuizen in zelfbeheer geïnventariseerd. Het rapport daarvan zal binnenkort beschikbaar worden gesteld. Vooruitlopend daarop zijn 'per tafel' overeenkomsten en verschillen in kaart gebracht. Uit deze inventarisatie blijken grote verschillen; zoals
- bestuur bij bewoners zelf of bij (externe) ambassadeurs
- programmering door bewoners of juist door professionals
- schoonmaken door bewoners of uitbesteed aan een derde partij
- wel/geen betaalde bedrijfsleider
- buurthuis in juridiosch eigendom, maar meestal niet
Maar er bleken ook een aantal overeenkomsten
- buurthuis is meer dan buurthuis, het is een katalysator/uitvalsbasis voor wijkgebonden ondernemerschap
- er is altijd sprake van een vorm van eigenaarschap; "het is ons buurthuis"; geen dictaat van gemeente accepteren
Nog twee andere gezichtspunten
- Er bestaat geen principieel verschil tussen bewoner en professional; kenmerk van veel bewonersinitiatieven is juist dat er veel professionaliteit ingebracht wordt.
- Vrijwillige inzet van bewoners getuigt van niet meer 'zelfbeheer' dan een betaalde inzet. Ze doen er allebei toe.
Meerwaarde netwerk
Tijdens slotakkoord is gediscussieerd over de meerwaarde van een landelijk netwerk. Daar zijn volgende zaken genoemd:
- elkaar regelmatig ontmoeten, aanmoedigen en kennis uitwisselen
- behartigen van belangen in "Den Haag"
- ontwikkelen van standaards en handreikingen voor praktisch zaken, bv. ten aanzien van
- paracommerciële activiteiten
- fiscale en juridische aspecten van 'onderkant arbeidsmarkt'.
- 'harder' maken wat buurthuizen in zelfbeheer maatschappelijk opleveren; het 'verhaal' vertellen.
- communicatie op gang brengen met relevante partners, zoals met functionarissen die bij gemeenten verantwoordelijk zijn voor vastgoed en communicatie met burgers.
Mede namens De Nieuwe Jutter en Verwey Jonker Instituut zal Bouwstenen het initiatief voor een vervolgbijeenkomst nemen; deze zal plaatsvinden in oktober.
